Yrd. Doç. Dr. Figen ÇAM-TOSUN, Yrd. Doç. Dr. Arslan BAYRAM
Öğrenci Koçluğuna İlişkin Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri: Bayburt Örneği
Özet
|
Tam Metin
Bu araştırmanın amacı, Bayburt ili ortaokullarında ve ortaöğretim kurumlarında uygulanmakta olan öğrenci koçluğuyla ilgili uygulamaya katılan öğretmenlerin ve öğrencilerin görüşlerini ortaya çıkarmaktır. Araştırmada nicel ve nitel araştırma yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmında, evreni 482 öğretmen oluşturmaktadır, örneklem sayısı ise 215 olmuştur. Araştırmanın nitel kısmında, araştırmanın çalışma grubunu 22 öğretmen ve 24 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmacılar tarafından öğrenci koçluğu ile ilgili hazırlanan bir anket ile öğretmen ve öğrencilerin öğrenci koçluğu konusundaki öznel değerlendirmesini alabilmek için yarı yapılandırılmış görüşme formları oluşturulmuştur. Anket elektronik ortamda, görüşme formları okullara gidilerek yapılmıştır. Verilerin analizinde Excel ve SPSS 23.0 paket programı ile betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Elde edilen verilere göre öğretmenler öğrenci koçluğunu yararlı bulmakta ve öğrenciyi bütün yönleriyle (akademik, motivasyon, sosyal) desteklediğini, her kademede uygulanabilir olduğunu; fakat öğretmenlere fazladan iş yükü çıkardığını düşünmektedirler. Öğrenciler ise öğrenci koçluğu fikrini; olumlu ama uygulamayı yetersiz bulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Öğrenci koçluğu; Öğretmen; Öğrenci; Ortaokul; Ortaöğretim okulları.
Doç. Dr. Arzu ÖZYÜREK, Bilm. Uzm. Ayşenur SAKA
Zihinsel Yetersizliği Olan Çocuklar ve Oyun Ortamında Akran Etkileşimi
Özet
|
Tam Metin
Bu çalışmada, hafif zihinsel yetersizliği olan bir çocuğun tek başına ve normal gelişim gösteren ve zihinsel yetersizliği olan akranları ile etkileşim halinde iken tercih ettiği oyun davranışlarını değerlendirmek amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma deseni kullanılmış, bir kişinin davranışı hakkında detaylı bilgi vermeye yönelik vak’a çalışması yapılmıştır. Veriler gözlem metoduyla elde edilmiştir. Çalışma grubunu 11 yaşındaki zihinsel yetersizliği olan 1 çocuk ile akran etkileşiminin görülebilmesi için 2 normal gelişim gösteren (1 kız, 1 erkek) ve 2 zihinsel yetersizliğe sâhip akranı (1 kız, 1 erkek) oluşturmuştur. Gözlem sonuçları için içerik analizi yapılmış ve elde edilen bulgular temalar hâlinde sunulmuştur. Sonuç olarak, hafif zihinsel yetersizliği olan çocuk tarafından oyun merkezi olarak daha çok blok merkezinin tercih edildiği görülmüştür. Sosyal oyun davranışı olarak birlikte oyun oynama davranışı görülmüş, çocuğun kız veya erkek ayrımı olmaksızın akranları ile etkileşimde bulunmayı tercih ettiği ve bu etkileşimin onu mutlu ettiği belirlenmiştir. Alanyazın ve bulgular ışığında, yetersizliğe sâhip çocukların oyun ortamında akranları ile etkileşiminin gelişimsel açıdan önemi tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Zihinsel yetersizlik; Oyun; Akran etkileşimi.
Yrd. Doç. Dr. Eralp BAHÇİVAN, Yrd. Doç. Dr. Bekir Kürşat DORUK, Doç. Dr. İbrahim Alper KÖSE
The Path That a Turkish Preservice Teacher Follows: A Teaching Belief System Approach Including ‘Self'
Özet
|
Tam Metin
Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarında benlik, epistemolojik inançlar ve öğrenme-öğretme anlayışları arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda Rokeach (1968) tarafından ortaya konan inanç sistemi göz önünde bulundurularak yapısal bir model önerilmiştir. Böyle bir modelin sonuçlarının hem teorik hem de uygulama alanında katkılar sunacağına inanılmaktadır. Veri toplama amacıyla üç farklı ölçek kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemi 918 öğretmen adayını kapsamaktadır. Çalışmanın sonuçlarına göre öğretmen adaylarında üç farklı benlik tipi gözlemlenmiştir: özerk, ilişkisel ve özerk-ilişkisel. Ayrıca, özerk ya da özerk-ilişkisel benliğe sahip adayların sofistike epistemolojik inançlara sahip olduğu görülmüştür. Bunun yanında öğretmen adaylarının sofistike epistemolojik inançlarının yapılandırmacı anlayışa sahip olmalarına sebep olduğu gözlemlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda uygulama önerileri çalışma içinde sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler:İnanç sistemi; Benlik; Epistemolojik inanç; Öğrenme-öğretme anlayışı; Öğretmen adayları.
Doç. Dr. Nil DUBAN, Harun ARISOY
8. Sınıf Öğrencilerinin Temel Eğitimden Orta Öğretime Geçiş (TEOG) Sınavına İlişkin Algılarının Metaforlar Aracılığıyla İncelenmesi
Özet
|
Tam Metin
8. sınıfta yapılan TEOG sınavı, Türk Millî Eğitim Sistemi’nde birçok öğrencinin akademik yaşamına nasıl devam edeceğini belirleyen ve öğrencilerin hayatlarında önemli bir yere sâhip olan ilk karşılaştıkları merkezî sınavdır. Öğrencilerin TEOG sınavını ne şekilde algıladıkları hem kaygı durumlarını hem de motivasyon düzeylerini ortaya koymada ve etkili biçimde rehberlik hizmetlerini yürütmede önemli bir veri kaynağıdır. Bu araştırmanın temel amacı 8. sınıf öğrencilerinin TEOG sınavına yönelik algılarının metaforlar aracılığıyla incelenmesidir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Afyonkarahisar il merkezi, ilçeleri ve köylerinde yer alan sekiz devlet ortaokulunun 8. sınıfına devam etmekte olan 267 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak öğrencilerin TEOG sınavına yönelik metaforlarını belirleme aracı kullanılmıştır. Toplanan veriler içerik analiz tekniği ile analiz edilip yorumlanmıştır. Altı farklı kategoride toplam 240 geçerli metafor geliştirilmiştir. Bu kategoriler zorlanma, önem, hedef, beklenti, emek, memnuniyet şeklindedir. Öğrencilerin metaforlarının gerekçelerine ilişkin olarak yazdıkları cümlelerden yapılan doğrudan alıntılar ile bulgular desteklenmiştir. Araştırma sonucunda il ve ilçe merkezinde eğitim gören öğrencilerin genel olarak TEOG sınavı nedeniyle stres, kaygı ve korku yaşadıkları ortaya çıkmıştır. Köy ve kasabada eğitim gören öğrenciler için ise TEOG sınavının önemli olduğu ve ortaöğretim kurumlarında daha iyi bir eğitim görme ve iyi bir gelecek sağlama adına bir araç veya aşama olarak görüldüğü sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: TEOG; Metafor; 8. sınıf öğrencileri; Genel sınavlar.
Tuğba ERTEKİN, Prof. Dr. Ahmet Serkan ECE, Yrd. Doç. Dr. Ahmet YIKMIŞ
Zihinsel Yetersizliği Olan Çocuklara Günlük Yaşam Becerilerinin Öğretiminde Video ile Model Olma ve Şarkıyla Video Model Olmanın Etkililik ve Verimliliklerinin Karşılaştırılması
Özet
|
Tam Metin
Bu araştırmanın amacı zihinsel yetersizlik gösteren çocuklara günlük yaşam becerilerinin öğretiminde video model olma öğretimi ve şarkıyla video model olma öğretiminin etkililik ve verimliliklerinin incelenmesidir. Araştırmada, tek denekli araştırma modellerinden “uyarlamalı dönüşümlü uygulamalar modeli” kullanılmıştır. Araştırma orta düzeyde zihinsel yetersizlik tanısı almış 14-21 yaş aralığında dört öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada uzman görüşleri doğrultusunda günlük yaşam becerileri arasından birbirinden bağımsız ve eşit zorluk düzeyinde olan “kazak katlama ve ayakkabı boyama” becerileri seçilmiştir. Öğretim plânı kapsamında, belirlenen becerilere âit beceri basamakları oluşturulmuş, bu becerilere âit şarkı sözleri yazılarak yine uzman görüşleri ile beceriler ve sözler arasındaki paralellikler sağlanmış, değerlendirilmiştir. Son merhalede ise, tamamlanan sözler bestelenerek, becerilere âit basamaklarla da paralellik gösterecek şekilde videoya yerleştirilmiştir. Araştırma sonunda, şarkıyla video modelin, video model olma öğretim yöntemine göre daha etkili ve verimli olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Video model olma; Özel eğitim ve müzik; Zihinsel yetersizlik; Günlük yaşam becerileri; Şarkı ile öğretim.
Yrd. Doç. Dr. Mihriban HACISALİHOĞLU-KARADENİZ
Öğretmen Adaylarının Özel Eğitim ve Kaynaştırma Eğitiminde Matematik Uygulamalarına İlişkin Görüşleri
Özet
|
Tam Metin
Çalışmanın amacı; matematik öğretmeni adaylarının “Özel Eğitim” dersinden beklentilerine ve kaynaştırma eğitiminde matematik uygulamalarına ilişkin kazanımlarını ve süreçte karşılaştıkları problemleri ortaya çıkarmaktır. Böylelikle bu dersin ve kaynaştırma eğitiminde matematik uygulamalarının hizmet öncesinde öğretmenlik yeterliliklerine katkısının belirlenmesine fırsat verilmesi mümkün olacaktır. Çalışma, Giresun Üniversitesi Eğitim Fakültesi Matematik Eğitimi ABD’nin son sınıfında öğrenim gören ve “Özel Eğitim” dersini alan 54 matematik öğretmeni adayı ile yürütülmüştür. Nitel bir durum çalışması olan araştırmanın verileri anket yoluyla toplanmıştır. Bu çalışma kapsamındaki veriler, nitel veri analiz yöntemlerinden içerik ve betimsel analiz yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışma sonunda elde edilen bulgulara göre, “Özel Eğitim” dersinin, öğretmen adaylarına olumlu katkıları olduğu ve kaynaştırma eğitiminde matematik uygulamalarına ilişkinse; öğrenci ve aileleriyle iletişim kurmayı, sabırlı, hoşgörülü ve duyarlı olmayı sağladığı ortaya çıkmıştır. Katılımcıların tamamına yakını bu dersin; özel gereksinimli öğrenci ve kaynaştırma uygulamalarının yapısının kavranmasında kolaylık sağladığı, bu tür çocuklara yönelik farkındalıklarının ve hassasiyetlerinin arttığı, çok faydalanacakları bilişsel ve duyuşsal yeni öğrenmeler elde ettikleri ve bu öğrendiklerinin kendilerine mesleki deneyim kazandırarak öğretmenlik yeterliliklerine katkıda bulunduğunu düşündükleri ortaya çıkmıştır. Ayrıca adayların pek çoğu “Özel Eğitim” dersini kuramsal bilgi edinmenin yanı sıra kaynaştırma öğrencileriyle uygulama yapmaktan büyük bir memnuniyet duyduklarını ifade etmişlerdir.
Anahtar Kelimeler: Özel eğitim; Özel gereksinimli öğrenci; Kaynaştırma eğitiminde matematik uygulamaları; Matematik öğretmeni adayı.
Yrd. Doç. Dr. Özlem ÇEZİKTÜRK-KİPEL
Kâğıt Şeritle Düzgün Beşgen Origamisi: Öğrenci Cevaplarının Matematiksel Düşünce Açısından İçerik Analizi
Özet
|
Tam Metin
Araştırma bir devlet üniversitesindeki 18 ilköğretim aday matematik öğretmenine uygulanmıştır. Matematik ve sanat dersi kapsamında dikdörtgen şeritle beşgen çıkarılan bir origami sorusuyla karşılaştıklarında “Neden düzgün beşgen?” sorusuna verdikleri cevapların matematiksel düşünce açısından içerik analizi yapılmıştır. Araştırma yöntemi durum değerlendirmesine bağlı içerik analizi olarak belirlenmiştir. Matematiksel düşünce Schoenfeld (1992), Wares (2016), Alkan ve Bukova-Güzel (2005), Kahramaner ve Kahramaner (2002) ve Yıldırım (2004)’ın tarifleri doğrultusunda şekilli ve şekilsiz usa vurma, tahmin, tümevarım, genelleme, örnekleme, kavramlarla ve arası bağlantılarla düşünme ve matematiksel düşünce adımları şeklinde ve belli bölümlere ayrılmış şekilde tanımlanmıştır. Aday öğretmenlerin açıklamasında kullandığı matematiksel kavramlar ve sıklıkları listelenmiş, en çok ve en az kullanılanlar kadar her bireyin farklılıkları da gösterilmiştir. Gösterim şekillerindeki çeşitliliğin açıklamaya nasıl yansıdığı ve bunun kavram bilgisiyle birlikte matematiksel düşünceyi nasıl şekillendirdiği incelenmiştir. Hatalı, eksik ve örnek cevaplar belirlenmiştir. Geometrik kavramları, gösterim çeşitliliğini, şekil ile etkileşimi matematiksel düşünce açısından nasıl kullandıkları incelenmiştir. Sonuçlar hem matematik öğretiminde origaminin farklı şekillerde kullanımı konusunda hem de matematiksel düşünceyi kavram bilgisi, gösterim yolları çeşitliliği ve düşünce adımları şeklinde incelemeye yardımcı olacaktır. Araştırma matematiksel düşüncenin nasıl kâğıda döküldüğünün belirlenmesinde de faydalı olacaktır. Origami ile hipotez oluşturma bile çalışılabilir.
Anahtar Kelimeler: Matematiksel düşünce; Origami ile matematik öğretimi; Kavramsal öğrenme; Gösterim yolları; Dönüşüm geometrisi.
Arş. Gör. Dr. Mithat KORUMAZ, Arş. Gör. Esra TEKEL
Yükseköğretimde Öğrenci Sadakâti Ölçeği: Uyarlama, Dil Geçerliği ve Faktör Yapısının İncelenmesi
Özet
|
Tam Metin
Bu çalışmanın amacı, Öğrenci Sadakâti Ölçeğini (Helgesen ve Nesset, 2007) Türkçeye uyarlayarak, geçerlik ve güvenirlik çalışmalarını yapmaktır. Çalışmada üç farklı örneklem grubu kullanılmıştır. İlk olarak ölçeğin dilsel eşdeğerliğini sağlamak amacıyla lisans eğitimini İngilizce öğretmenliğinde tamamlamış ve eğitim yönetimi ve denetimi alanında doktora aşamasında olan beş kişi yer almıştır. İkinci örneklemde ise ölçeğin açımlayıcı faktör analizi ve güvenirlik çalışmaları için Yıldız Teknik Üniversitesi, Eğitim Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan 270 öğrenci yer almıştır. Son olarak ise Türkçeye uyarlanan, yeni ölçekte önerilen modelin uygunluğunu test etmek için yapılan doğrulayıcı faktör analizi için aynı üniversiteden 247 öğrenci örnekleme dâhil edilmiştir. Çalışmada, ilk olarak, ölçek maddeleri Türkçeye çevrilmiş ve çeviri geçerliliği incelenmiş; daha sonra da Türkçe ölçek formunun dil ve anlam, içerik geçerliği, madde-toplam ve madde-kalan korelasyonları, doğrulayıcı faktör analizi ve alt ölçekler arasındaki korelasyonlar incelenmiştir. Orijinal ölçekte imkânlar (facilities), hizmet kalitesi (service quality), doyum (satisfaction), okulun imajı (image of university college), çalışma alanının imajı (image of study program) ve sadakât (loyalty) olarak belirlenen faktörlerin yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda Türk kültürüne ve Türkiye’deki yükseköğretim sisteminin yapısına paralellik gösterecek şekilde farklı faktörlere dağıldığı görülmüştür. Bu çalışmanın sonuçlarına göre “Öğrenci Sadakâti Ölçeği”nin faktörleri, fakültenin imkânları, alınan hizmet kalitesi, hizmet kalitesi, sadakât, çalışma alanının imajı, okulun imajı olarak yeniden belirlenmiştir. Ayrıca ölçeğin geçerlik ve güvenirlik analiz sonuçlarının kabul edilebilir bir düzeyde olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Dil geçerliği; Faktör yapısı; Öğrenci sadakâti ölçeği; Uyarlama; Yükseköğretim.
Dr. Durmuş ÜMMET
Üniversite Mezunu Evli Bireylerin Evlilik Algıları Üzerine Metaforik Bir İnceleme
Özet
|
Tam Metin
Bu araştırmanın temel amacı üniversite mezunu evli bireylerin evlilik kavramına ilişkin algılarının metafor (eğretileme) analizi yoluyla incelenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemleri kapsamında metafor analizi yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu üniversite mezunu ve evli olan 57’si kadın 43’ü erkek olmak üzere toplam 100 kişiden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak, katılımcıların evlilik kavramına ilişkin sâhip oldukları zihnî imgeleri (metaforları) belirlemek için “Evlilik …… gibidir; çünkü ……...” cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, üniversite mezunu evli bireylerin evlilik kavramına ilişkin toplam 100 adet ve 47 farklı geçerli metafor ürettikleri görülmüştür. Bu metaforlar ortak özellikleri bakımından 6 farklı kavramsal kategori altında toplanmıştır. Katılımcıların evliliğe dâir geliştirdikleri metaforların büyük oranda olumlu içeriğe sâhip oldukları, kadınların erkeklere göre evlilikle ilgili algılarının daha olumlu olduğu ve benzer şekilde çocuk sâhibi olan bireylerin evliliğe ilişkin algılarının çocuk sâhibi olmayanlardan daha olumlu olduğu görülmüştür. Elde edilen bulgular benzer çalışmalar bağlamında tartışılarak çeşitli öneriler getirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Evlilik; Aile; Üniversite; Algı; Metafor.